“เราพร้อมแค่ไหน… หากเรื่องที่ไม่เคยเกิดขึ้น มันเกิดขึ้นในวันพรุ่งนี้?”
นี่คือคำถามที่ผู้นำองค์กรทุกคนควรถามในยุคนี้ค่ะ เพราะในโลกของการบริหารองค์กร ไม่ใช่ทุกอย่างที่เราวางแผนไว้จะเป็นไปตามแผนเสมอไป
โดยเฉพาะ เหตุการณ์ที่ “คาดไม่ถึง” แต่ “กระทบรุนแรง” และเปลี่ยนเกมได้ภายในวันเดียว
ถ้ายกตัวอย่างให้เห็นภาพชัดเจน… เหตุการณ์แผ่นดินไหวที่ผ่านมาคือตัวอย่างที่ดีที่สุดค่ะ (ขอแสดงความเสียใจแก่ผู้ที่สูญเสียเป็นอย่างยิ่งค่ะ)
ซึ่งในโลกของการบริหารความเสี่ยงและกลยุทธ์องค์กร เราเรียกมันว่า “Black Swan” หรือ “หงส์ดำ“
คำว่า “Black Swan” มาจากหลักคิดของ Nassim Nicholas Taleb ซึ่งตั้งชื่อจากแนวคิดทางประวัติศาสตร์ว่า…
“ในยุโรปยุคหนึ่ง เคยเชื่อว่า หงส์ทุกตัวต้องเป็นสีขาว จนกระทั่งมีคนเจอหงส์ดำในออสเตรเลีย”
สิ่งที่เคยเชื่อว่าเป็นไปไม่ได้… กลับเกิดขึ้นจริง นี่คือแก่นของหลักคิดนี้
สำหรับในโลกธุรกิจ Black Swan คือเหตุการณ์ที่…
- ไม่มีใครคาดการณ์ได้ ไม่มีข้อมูล ไม่มีสัญญาณเตือนล่วงหน้า
- กระทบอย่างรุนแรง ส่งผลต่อทั้งองค์กร อุตสาหกรรม หรือเศรษฐกิจระดับชาติ
- หลังเกิดขึ้นแล้ว คนถึงค่อยย้อนมามองว่า “เราน่าจะเห็นสัญญาณแล้ว” ทั้งที่ในความเป็นจริง ไม่เคยมีใครเห็นมาก่อน
ที่นี้เรามาพูดถึงความเข้าใจผิดที่ผู้นำมักมีเกี่ยวกับ Black Swan กันบ้าง
“เราไม่เคยเจอแบบนี้มาก่อน” = ปลอดภัย
❌ ผู้นำจำนวนมากเชื่อว่า เพราะไม่เคยเกิด จึงไม่น่าเกิด แต่นี่คือกับดักความคิดของ Black Swan
“เราวางแผนไว้ดีแล้ว” = รับมือได้หมด
❌ Black Swan ไม่ใช่แค่ความเสี่ยงทั่วไป มันคือสิ่งที่อยู่นอกเหนือระบบวางแผนทั้งหมด
“หลังเกิดขึ้นถึงจะเข้าใจ” = เป็นเรื่องของโชคชะตา
❌ ไม่ใช่ทุก Black Swan จะทำลายองค์กร แต่จะทำลาย “องค์กรที่ไม่เข้าใจธรรมชาติของมัน”
ตัวอย่าง Black Swan ที่ชัดเจนระดับโลกและประเทศไทย
COVID-19
- ไม่มีใครคาดคิดว่าเชื้อไวรัสจะสามารถหยุดเศรษฐกิจโลก และเปลี่ยนโมเดลการทำงานทั่วทั้งองค์กรในเวลาแค่ไม่กี่วัน
- จากที่ Remote Working เคยเป็น Perk สำหรับบางองค์กร กลายเป็น Infrastructure สำคัญ
- The Great Resignation
- พนักงานระดับคุณภาพจากลาองค์กรเป็นจำนวนมหาศาล
- ผู้นำที่ไม่เข้าใจแรงจูงใจเชิงลึกของ Talent ใหม่ สูญเสียศักยภาพไปแบบไม่รู้ตัว
- AI Disruption
- เปลี่ยนตำแหน่งงานที่เคยมีมายาวนานให้หายไป พร้อมสร้างความกังวลด้าน Skill Gap
- ทำให้เกิดคำถามใหม่: “เรายังจำเป็นต้องใช้คนในตำแหน่งนี้หรือไม่?”
เหตุการณ์แผ่นดินไหวในประเทศไทย
- เหตุการณ์แผ่นดินไหวที่แรงสั่นสะเทือนกระจายถึงกรุงเทพฯ และหลายจังหวัดทั่วประเทศครั้งแรกในรอบหลายปี
- ส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของนักลงทุน โดยเฉพาะธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ โรงแรม และนิคมอุตสาหกรรมในไทย
- หลายองค์กรต้องหยุดการดำเนินงานชั่วคราว ตรวจสอบความเสียหายด้านโครงสร้าง ความปลอดภัยของพนักงาน และ Reassess Business Continuity Plan ใหม่
เหตุการณ์แผ่นดินไหวในไทยล่าสุดนี้ เป็นกรณีศึกษา “Black Swan ระดับประเทศ” ที่แสดงให้เห็นว่าต่อให้เราทำงานอยู่ในตึกสูงใจกลางเมือง หรือไม่ได้อยู่ในพื้นที่เสี่ยงภัยโดยตรง องค์กรก็อาจได้รับผลกระทบทันทีจากสิ่งที่ไม่เคยคาดคิด
เหตุการณ์นี้ยิ่งตอกย้ำว่า “Resilience ไม่ได้แปลว่าอยู่ในที่ปลอดภัย แต่คือการเตรียมองค์กรให้เคลื่อนไหวได้แม้ในวันที่ทุกอย่างสั่นสะเทือน”
แองจี้เชื่อว่า ตัวอย่างเหล่านี้จะช่วยให้ทุกท่านไม่เพียงแค่ “เข้าใจ Black Swan”
แต่เริ่ม “มองเห็นมันแม้ยังไม่มา” และกล้าปรับแนวคิดองค์กรให้เท่าทันอนาคตที่คาดเดาไม่ได้ค่ะ
📌อย่าลืมติดตามเพจ HR Solutions By Angie เพื่อรับข้อมูลและเคล็ดลับดีๆ ในการบริหารคนและองค์กรกันนะคะ
Website 👉 https://hrsolutionsbyangie
……
สนใจปรึกษาปัญหาเรื่อง ‘คน’ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ทาง Inbox หรือ โทร. 065 563 6978
.
#HRSolutionsByAngie #HR #HRSolutions #พนักงาน #บริหารคน #BlackSwanThailand #CrisisLeadership #HRเชิงกลยุทธ์ #BusinessContinuityPlan #องค์กรต้องรอด #StrategicHR